„Między demokracją bezpośrednią a przedstawicielską jest zasadnicza różnica. Tę pierwszą cechuje otwarty dialog i wolne debaty. O kształcie ustroju decydują wszyscy ludzie, nie ich przedstawiciele” – mówi prezes Fundacji PAFERE Jan Kubań w rozmowie z telewizją internetową Nam Zależy.
Taki system funkcjonuje w Szwajcarii. Kubań jest zwolennikiem szwajcarskich rozwiązań, twierdzi, że system, w którym decydują obywatele, a nie ich reprezentanci, jest o wiele czytelniejszy, sprawiedliwszy i przynosi więcej pożytku niż system przedstawicielski. „Szwajcarzy mają zdecydowanie więcej narzędzi kontroli władzy niż my mamy. Tam władza jest w rękach obywateli, natomiast w naszym systemie władza jest w rękach nielicznych wybrańców. Co prawda my ich wybieramy, jednak często głosujemy na ludzi, których nawet nie znamy, albo których widzieliśmy tylko w telewizji. A telewizja – jak wiadomo – może wykreować wszystko” – dodaje Kubań.
Demokrację bezpośrednią cechuje m.in. tzw. zasada subsydiarności. Kubań wyjaśnia na czym ona polega: „Jeśli jakaś sprawa dotycząca społeczności lokalnej może być zrealizowana na najniższym szczeblu to tak jest realizowana. Wyższe instancje wkraczają dopiero wówczas, gdy jest to konieczne”.
Inna cecha to tzw. trzeźwa solidarność. Kubań podkreśla, że Szwajcarom bardziej zależy na pokoju społecznym, a nie na kłótni. Oryginalne rozwiązania dotyczą również sfery podatków. „W Szwajcarii ciekawy jest system podatkowy – tam podatki uchwalane są nie centralnie lecz kantonalnie. Tym samym mamy do czynienia z konkurencją podatkową, a obywatele mogą sobie wybrać kanton, w którym chcieliby płacić podatki” – tłumaczy prezes PAFERE.
Jak w praktyce funkcjonuje system szwajcarski? Jaka jest tam rola parlamentu? Jak jest organizowane i jak przebiega referendum? Czy system szwajcarski można wprowadzić w Polsce i od czego należałoby zacząć? Zapraszamy do obejrzenia całego wywiadu z Janem Kubaniem.
